به نقل از «فرارو»

آیه مباهله چیست و منظور از «نساء» در آیه مباهله چه می‌تواند باشد؟

تاریخ انتشار: ۲۴ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۹۵۹۹۷۸

آیه مباهله آیه ۶۱ سوره آل عمران است که اشاره به واقعه مباهله دارد. آیه مباهله به شرح ذیل است: فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل‌لَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ ﴿۶۱﴾

بنابراین، پس از فرارسیدن علم [وحی]به تو، هر کس درباره او [حضرت عیسی (ع)]، با تو به چالش برخیزد، به او بگو: بیایید تا فرزندانمان و فرزندانتان، و زنانمان و زنانتان، و جان‌هایمان و جان‌هایتان را فراخوانیم، آنگاه (به درگاه خداوند) زاری [تضرّع]کنیم تا لعنت خداوند را بر دروغگویان نهیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

منظور از «نساء» در آیه مباهله چیست؟

عضو هیئت علمی دانشگاه در یادداشتی توضیح می‌دهد که منظور از واژه «نساء» در آیه مباهله، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) است.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، حسن رضازاده، کارشناس دینی و عضو هیئت علمی دانشگاه در یادداشتی، پس از توضیح مختصری از چیستی واقعه مباهله، توضیح می‌دهد که واژه «نساء» در آیه مباهله به معنای «زنان» نیست، بلکه معنی آن، «دختر» است؛ در نتیجه، مراد خداوند از کلمه یاد شده «دختر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)» خواهد بود.

نوشته حسن رضازاده به این شرح است:

«واقعه مباهله (۱) یکی از مهمترین اتفاقات تاریخ اسلام به شمار می‌رود، چراکه این رخداد هم در قرآن و هم در روایات و تاریخ ثبت شده است. رسول مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) در راستای مکاتبه با زمامداران جهان، نامه‌ای هم به اسقف مسیحیان نجران نوشتند و از آن‌ها خواستند یا به اسلام ایمان بیاورند، یا جزیه بپردازند و یا اینکه منتظر جنگ باشند. اسقف پس از دریافت نامه پیامبر اکرم با بزرگان نجران جلسه‌ای تشکیل داد که دست آخر تصمیم گرفتند با حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) ملاقات و دلایل نبوتش را بررسی کنند. در آن دیدار، پیامبر اسلام با قرائت آیاتی از قرآن، دلایلی بر حقانیت اسلام ارائه فرمودند که در حین جلسه یاد شده، آیه‌هایی بر ایشان نازل می‌شود.

مسیحیان در نتیجه ملاقات، اسلام را نپذیرفتند و در نهایت، با نزول آیه ۶۲ (در صورت احتساب بسمله به عنوان آیه) سوره آل عمران دستور به مباهله رسید. در ادامه رخداد مذکور، اسقف نجران به همراهان خود می‌گوید که اگر فردا محمد با اعضای خانواده‌اش حاضر شد، از مباهله با او خودداری کنید؛ زیرا نشانه حقانیت او خواهد بود و در این راه، حاضر است نه تنها جان خود، بلکه جان عزیزانش را هم به خطر بیندازد. روز بعد، رسول خدا همراه علی، فاطمه، حسن و حسین (علیهم السلام) برای مباهله حاضر شدند. اسقف به همراهانش می‌گوید من چهره‌هایی را می‌بینم که اگر از خدا درخواست کنند کوه را از جا بِکَند، حتماً این اتفاق می‌افتد؛ پس با اینان مباهله نکنید وگرنه روی زمین یک نفر مسیحی باقی نخواهد ماند. مسیحیان از مباهله منصرف و طی معاهده‌ای بر پرداخت جزیه متعهد شدند. (۲)

مراد خداوند از واژه «نساء» در آیه مباهله

خداوند در آیه ۶۲ سوره آل عمران به عنوان آیه مباهله می‌فرماید: «فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَى الْکَاذِبِینَ؛ هرگاه بعد از علم و دانشی که (در باره مسیح) به تو رسیده، (باز) کسانی با تو به محاجّه و ستیز برخیزند، به آن‌ها بگو: «بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آنگاه مباهله کنیم؛ و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.»

این آیه دارای زوایای متعددی است و البته همه آن‌ها به حقانیت اسلام و اهل بیت (علیهم السلام) ختم می‌شود. از جمله آن زوایا، بررسی معنی واژه «نساء» است که حقانیت و اثبات جایگاه رفیع حضرت صدیقه طاهره (علی‌ها سلام) را می‌رساند. نساء یکی از واژگان پرکاربرد در قرآن کریم است و همه جا به یک معنا نیست و با توجه به کاربردهایش، معانی متعددی دارد:

-گاهی به معنای جنس مونث است: «الرجال قوامون علی النساء (۳)»

-گاهی به معنای همسر و زوجه استفاده می‌شود: «یَا نِسَاءَ النَّبِیِّ (۴)»

-و گاهی معنای فرزند دختر می‌دهد: ««وَإِذْ أَنْجَیْنَاکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذَابِ یُقَتِّلُونَ أَبْنَاءَکُمْ وَیَسْتَحْیُونَ نِسَاءَکُمْ وَفِی ذَلِکُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَظِیمٌ (۵)» این آیه شریفه به داستان صدور دستور قتل نوزادان پسر از سوی فرعون اشاره می‌کند. او دستور داده بود که نوزادان به دنیا آمده پسر را بکشند و نوزادان دختر را زنده نگه دارند. در این آیه شریفه امکان اینکه از واژه نساء معنایی غیر از معنای «دختر» برداشت شود، وجود ندارد.

در آیه مباهله نیز واژه نساء به معنای فرزند دختر است، نه دیگر معانی، به ۳ دلیل باید قبول کنیم که در آیه مباهله واژه نساء به معنای دختر است:

دلیل اول کاربرد قرآنی این واژه است، یعنی در قرآن کریم هر جا واژه نساء بعد از واژه «إبن» به کار رفته، معنای دختر از آن استنباط می‌شود، نه معانی دیگر. مثل آیات ۴۹ سوره بقره، ۱۲۷ و ۱۴۱ سوره اعراف، ۶ سوره ابراهیم، ۴ سوره قصص، ۲۵ سوره غافر که همه این آیه‌ها به حادثه دستور قتل پسران و زنده نگه داشتن دختران به دستور فرعون اشاره دارد.

دلیل دوم روایاتی است که در شأن نزول آیه مباهله وارد شده است. در این روایات بیان شده که رسول اکرم در روز مباهله فقط حضرت علی و حضرت فاطمه و حسنین (علیهم السلام) را با خود برای مباهله آوردند. مانند روایتی که در کتاب شریف عیون اخبار الرضا (ج ۱ ص ۸۱) آمده است و از حضرت رضا (علیه السلام) نقل شده که امام کاظم (علیه السلام) در احتجاج با هارون عباسی از آیه مباهله استفاده کرده‌اند و می‌فرمایند منظور از «نساءنا»، «حضرت فاطمه (سلام الله علیها)» است و پیامبر غیر از اهل کساء کسی را برای مباهله به همراه نیاوردند.

همچنین اگر منظور از واژه نساء در این آیه شریفه، همسران رسول خدا بود، باید رسول خدا همسران خود را نیز همراه می‌بردند؛ در غیر این صورت مخالفت صریح با آیه مباهله انجام داده بودند و این مخالفت در شأن پیامبر اسلام نیست.

دلیل سوم گزارش تاریخ است. در کتب تاریخی متعددی از طریق شیعه و سنی ثبت شده است که در جریان مباهله هیج زنی جز حضرت فاطمه (سلام الله علیها) همراه پیامبر نبود». (۶)

پی‌نوشت:

۱. مُباهَلَه، درخواست لعن و نفرین الهی برای اثبات حقانیت است و بین دو طرفی رخ می‌دهد که هر کدام ادعای حقانیت دارند.

۲. پیشوایی، مهدی، تاریخ اسلام، ۳۰۶،

۳. النساء/۳۴،

۴. احزاب/۳۰،

۵. اعراف/۱۴۱،

۶. پیشوایی، مهدی، تاریخ اسلام، ۳۰۸

منبع: فرارو

کلیدواژه: آیه مباهله نسا قرآن کریم حضرت محمد سوره آل عمران آیه مباهله حضرت فاطمه الله علیه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۹۵۹۹۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تبدیل افکار خاموش ذهن به گفتار| ابزاری که اندیشه را واژه می‌کند!

خبرگزاری علم‌وفناوی آنا- هدا عربشاهی: استفان هاوکینگ، اخترفیزیکدان و ریاضیدان انگلیسی که بیش‌از هرچیز به‌دلیل مطالعاتش درباره سیاهچاله‌ها شناخته می‌شد، از اواخر میان‌سالی به‌طرز روبه‌رشدی برای برقراری ارتباط با دیگران با مشکل مواجه شد. آتروفی عضلانی نخاعی پیشرونده، بیماری حادی که در سن ۲۱ سالگی به او حمله‌ور شد علاوه‌بر فلجی ماهیچه‌های مورد نیاز برای راه‌رفتن و نوشتن، به‌تدریج عضلاتی را که در صحبت‌کردن نقش دارند درگیر کرد به‌طوری‌که او سال‌ها فقط با انقباض ماهیچه‌های گونه و انتقال این حرکات ازطریق حسگرهای فروسرخ به رایانه، توان نوشتن و صحبت‌کردن داشت. اما زمانی‌که او به سن ۷۱ سالگی رسید، قدرت ماهیچه‌های گونه‌اش هم به مرور تحلیل رفت و به‌این‌ترتیب، یکی از پویاترین ذهن‌های علم قادر بود فقط یک کلمه در دقیقه بنویسد. ازاین‌رو، سال ۲۰۱۳ شرکت آمریکایی اینتل، پیشگام در فناوری‌های تراشه و سامانه‌های رابط کاربری، دستگاه جدیدی ساخت که به این دانشمند اجازه می‌داد هر ۶۰ ثانیه ۵ تا ۱۰ کلمه بنویسد و حرف بزند. این سامانه که برپایه فناوری تشخیص چهره بود نه‌فقط حرکات عضلات گونه، که حرکات دهان و ابروها را هم ثبت می‌کرد و به‌این‌ترتیب، هاوکینگ می‌توانست از آن برای انتخاب حروف روی صفحه نمایشگر رایانه، نوشتن واژه‌ها و عبارات و تبدیل آنها به صدای الکترونیکی استفاده کند. اگر امروز این فیزیکدان انگلیسی زنده بود شاید می‌توانست به استفاده از نمونه‌های اولیه‌ دستگاه‌هایی که به مدد هوش‌مصنوعی افکار را می‌خوانند و آنها را به کلمات تبدیل می‌کنند برای برقراری ارتباط با سرعتی بیشتر امیدوار باشد.

هوش‌مصنوعی سکوت ذهن را می‌شکند

از سال ۲۰۱۹ گروهی از دانشمندان دانشگاه کلمبیا در کانادا به سرپرستی پژوهشگر ایرانی، نیما مسگرانی، با کمک هوش‌مصنوعی گام‌های رو به جلویی را برای تحقق رویای امکان تبدیل افکار خاموش ذهن به گفتار برمی‌دارند. به اعتقاد این دانشوران، آنچه که درحال‌حاضر قدم‌های نخستین خودش را می‌پیماید ظرف یک‌دهه آینده به واقعیتی دردسترس تبدیل خواهد شد. تیم نیما مسگرانی مشغول توسعه الگوریتمی است که بااستفاده از هوش‌مصنوعی و استفاده از دستگاه الکتروانسفالوگرام قادر است سیگنال‌های مغز را به کلمات گفتاری تبدیل کند.

همچنین یک‌سال پیش‌از آغاز این پروژه، یعنی سال ۲۰۱۸، گروهی از دانشمندان علوم اعصاب دانشگاه تورنتو، سامانه‌ای را توسعه دادند که امکان بازآفرینی تصویر ذهنی را روی صفحه نمایشگر میسر می‌کرد. این سامانه زمانی مفید است که شخصی بخواهد چهره‌ای را تشخیص دهد که در ذهنش واضح است، اما قادر به توصیف آن برای کارشناسان تشخیص چهره یا کشیدن آن روی کاغذ نیست و با کمک این سامانه و به لطف اسکن افکار، بازنمایی آن چهره امکان‌پذیر می‌شود. آزمایش این پژوهشگران، نمونه‌ای از افرادی را شامل می‌شد که عکسی از صورت انسانی به آنها نشان داده شده بود و هنگام انجام الکتروآنسفالوگرام آنها باید درباره تک‌تک جزییات چهره فردی که تصویرش را دیده بودند فکر می‌کردند و هم‌زمان، دستگاه ثمره آن افکار را روی صفحه نمایشگر می‌کشید و بازنمایی می‌کرد. درنهایت چهره شخص در عکس به‌طور کامل روی نمایشگر ظاهر می‌شد.

اما نیما مسگرانی، سرپرست گروه پژوهشگران دانشگاه کلمبیا در این تحقیقات بر ابزار خاصی به‌نام «ووُکدر» به‌معنی «رمزگذار صوت» تکیه کرد. این دستگاه قادر است هر سیگنال صوتی را به‌صورت کدهایی رمزگذاری کند. الگوریتم‌هایی با قابلیت یادگیری جملات و داستان‌های کوتاه و بازتولید کلمات و گفتارهای خاص در این دستگاه نصب شده‌اند. این همان فناوری است که به سامانه دستیار صوتی الکسا محصول آمازون و سیری محصول اپل اجازه می‌دهد که به سوال‌های کاربران پاسخ صحیح ارائه دهند. این مطالعه داده‌هایی را از پنج بیمار مبتلا به صرع در‌حالی‌که تحت جراحی مغز و اعصاب بودند جمع‌آوری کرد. در مغز این بیماران یک سری الکترود کاشته شده بود که به دانشوران اجازه ‌داد همان‌طورکه بیماران به داستان‌هایی که چهار نفر مختلف تعریف می‌کردند گوش می‌دادند اندازه‌گیری‌های الکتروکورتیکوگرافی جامعی انجام دهند. هر ضبط عصبی حداکثر ۳۰ دقیقه طول کشید.

پس‌از جمع‌آوری داده‌ها، دستگاه رمزگذار صوتی امواج مغزی تولیدشده در قشر شنوایی را خواند و از آنها برای تبدیل آنچه که مغز شنیده بود به گفتار استفاده کرد. سپس صدای تولید‌شده با سامانه هوش‌مصنوعی از هرگونه اصوات مزاحم پاک و درنهایت، داده‌ها برای شنوندگانی بیرون از این آزمایش پخش شد. به‌گفته نیما مسگرانی، شنوندگان تا 75 درصد مواقع توانستند صداها را بفهمند و تکرار کنند که در مقایسه با تلاش‌های قبلی به‌طور متوسط بی‌نظیر است. او همچنین پیش‌بینی می‌کند که این فناوری دست‌کم تا یک دهه آینده در سطح جهانی در دسترس خواهد بود و هرچند امکان انجام اندازه‌گیری‌های الکتروکورتیکوگرافی (در تماس مستقیم با کورتکس مغز) محدود است، اما به‌هررو، این آزمایش می‌تواند پایه و اساس تبدیل افکار انسان به گفتار باشد. گام بعدی، اصلاح الگوریتم‌ها است تا بتوانند کلمات و جملات پیچیده را رمزگشایی کنند، تاحدی‌که این فناوری در آینده، واقعا بتواند به نقطه عطفی تبدیل شود که نه‌فقط در زندگی روزمره، که برای رفاه بیمارانی که به‌دلیل بیماری‌های تخریب نورونی و آسیب‌های مغزی نمی‌توانند صحبت کنند هم مفید باشد.

الگوریتمی برای تبدیل فعالیت مغزی به جملات

پس‌از مطالعات سال ۲۰۱۹ دانشمندان دانشگاه کلمبیا، گروهی از پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا در سال ۲۰۲۰ الگوریتمی را توسعه دادند که قادر است امواج مغزی را پردازش و آنها را به جملات معنا‌دار تبدیل کند. براساس داده‌های این محققان که در نشریه تخصصی نیچر نوروساینس منتشر شده است، میانگین میزان خطای این مدل برابر با ۳ درصد است. جوزف ماکین، متخصص یادگیری ماشین در این پژوهش می‌گوید: «واسط‌های ذهن و ماشین موفقیت محدودی در رمزگذاری فعالیت‌های عصبی نشان می‌دهند و قادر به رمزگشایی قطعات کلمات یا جملات خاص ساده هستند.» کار ماکین و گروهش با مشارکت چهار داوطلب شروع شد که در مغز آنها هم الکترودهایی برای نظارت بر تشنج‌های صرع کاشته شده بود. از داوطلبان خواسته شد تا حدود ۵۰ جمله مختلف را چندبار با صدای بلند بخوانند: جملات ساده‌ای چون «تینا ترنر یک خواننده پاپ است» یا «آن دزدها ۳۰ جواهر را دزدیدند». و هم‌زمان دانشمندان فعالیت مغز آنها را ثبت کردند. سپس الگوریتم هوش‌مصنوعی که برای تبدیل سیگنال‌های مغز به نمایش‌های انتزاعی، در قالب رشته‌های عددی طراحی شده بود، این داده‌های جمع‌آوری‌شده را پردازش کرد. در مرحله بعد، این رشته‌های عددی را کلمه به کلمه رمزگشایی کرد تا جملات تولید شوند. درطول مرحله آزمایش، سامانه ابتدا جملات بی‌معنی تولید می‌کرد، اما زمانی‌که «یاد گرفت» کدام جملات به کدام رشته‌ها متصل‌اند و کدام کلمات بیشتر با هم ظاهر می‌شوند، نتایج بهبود یافت. هرچند دقت تشخیص از فردی به فرد دیگر متفاوت است اما به‌طور متوسط فقط در ۳ درصد جملات خطا شناسایی شد.

انتهای پیام/